Özefagus (yemek borusu) gırtlağı mideye bağlayan yutma tüpüdür. Akalazya özefagusu etkileyen bir hastalıktır; yemek borusunun mide tarafındaki alt özefagus sfinkteri denilen kaslardan oluşmuş kapağın gevşemesinde oluşan bozukluk nedeniyle katı ve sıvı besinlerin mideye kolayca geçişi sağlanamaz ve bu nedenle yutma güçlüğü yaşanır.
Akalazya, özefagusta besinlerin yutulması işlevinde rol alan kasları kontrol eden sinir hücrelerinin bozulmasından veya kaybından kaynaklanır.
Akalazya hastalığında tam iyileşme yaratacak bir yöntem henüz bulunmamasına rağmen, semptomlar tedavi ile kontrol edilerek hayat kalitesi yükseltilebilir.
Risk Faktörleri
Akalazya her yaşta gelişebilir, ancak en sık 30 ila 60 yaşları arasında görülür. Görülme sıklığı erkek ve kadınlarda eşittir. Sebebi henüz tam olarak saptanamamakla beraber, yapılan çalışmalar genetik faktörlerin, vücudun kendi kendini hedef aldığı kimi hastalıkların (otoimmün hastalıklar) ve kimi enfeksiyonların hastalığın oluşmasında rol aldığını gösteriyor.
Belirtiler
Akalazya Belirtileri Nelerdir?
Akalazya, semptomları yavaş yavaş gelişen bir hastalıktır. Akalazya hastalığının belirtileri arasında şu gibi şikayetler oluşabilir:
- Katı ve sıvı gidaların yutulmasında güçlük
- Gıdaların ağıza geri gelmesi
- Göğüste ağrı veya yanma hissi
- Yemek sonrası öksürük
- Kilo kaybı
Tanı Yöntemleri
Akalazya Hastalığının Tanısı
Hekiminiz tıbbi öykünüzü dinleyip fizik muayenesini uyguladıktan sonra akalazya tanısını desteklemek için aşağıdaki gibi kimi testlere başvurabilir:
Endoskopi
Ucu kameralı esnek bir cihaz yardımıyla yemek borusu ve karnınıza açılan kapakçığın doğrudan incelenmesidir.
Özefagogram (Baryumlu özefagus grafisi)
Bu, baryum adı verilen kalın bir kontrast maddesini yutulurken, özofagusun hareketlerinin görüntülenmesidir.
Manometri
Basit bir basınç ölçme tüpüdür. Yemek borusunun sıvı veya katı gıdalara uyguladığı basınç miktarını ölçmeye yardımcı olur. Manometri, yemek borusuna ve oradan da mideye gönderilir. Bu test ilgili kasların kasılmalarındaki basınç artışını gösterebilir.
Tedavi Yöntemleri
Akalazya Hastalığının Tedavisi
Günümüzde akalazya tedavisi, hastalıkta tam bir iyileşme sağlamamakla beraber semptomların hafifletmesine ve hastanın yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olur. Mide ve yemek borusu kapağında oluşabilecek komplikasyonların önlenmesini sağlar. Akalazya hastalığının tedavisinde aşağıdaki yöntemler kullanılmaktadır.Pnömatik dilatasyon: Hekim tarafından bir endoskop yoluyla yemek borusunun içine bir balon gönderilerek, yemek borusu ve mide arasındaki kapakçıktan geçirilir ve daha sonra şişirilir.Enjeksiyonlar: Kasların kasılmasını engelleyen enjeksiyonlar ile özefagus ile midenin birleştiği kapak açıklığını gevşetmek için bu kapaktaki kaslara kullanılır. Bu işlem endoskopi sırasında da yapılabilir.
Mide ve yemek borusu arasındaki kapağı genişletmek ve gevşetmek için yapılan ameliyatlara miyotomi denir. Miyotomide, bu kapağın bazı kasları kesilir. Bu tip cerrahi işlemler genellikle akalazya semptomlarından uzun süreli rahatlama sağlar.
