Engelli bireylerin yoksullaşmaması ve rahat bir hayat sürmelerinin sağlanması için ödenen düzenli ücrete engelli aylığı veya evde bakım parası adı verilmektedir. Ancak engelli aylığı ve evde bakım parasının alınabilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır. Öncelikle engelli parasını kimlerin alabileceğinden daha ayrıntılı olarak bahsetmeliyiz.
Engelli Aylığını Kimler Alabilir?
Öncelikle engelli aylığı alacak olan kişinin yaş olarak 18’i geçmesi gerekiyor. Bir diğer şart ise engellilik oranı olmaktadır. Özellikle söz konusu engellinin engellilik oranının %40 üzerinde olması son derece önemli olmaktadır. Bu oran sağlık kurulunun vereceği rapor ile kesinleşmektedir. Bu engellilik oranına göre de engellilik aylığının oranını değiştirecektir. Yani söz konusu hastanın durumu ne kadar ağır ise engelli maaşı da o kadar yüksek olacaktır.
Halk arasında merak konusu olan bir diğer şey ise çalışma hayatında olan engelli kimselerin bu aylığı alıp alamayacağı sorusu olmaktadır. Bu mümkün olmamaktadır. Özellikle sigortalı şekilde çalışan ve SGK’dan herhangi bir geliri ve aylığı olan kimselerin engelli olması söz konusu olmamaktadır. Benzer şekilde nafaka bağlanmış olması da engelli aylığı almak için bir engel oluşturmaktadır. Sadece ve sadece çalışma hayatı olmayan, SGK tarafından herhangi bir geliri olmayan kimseler için geçerli olmaktadır.
Bir diğer şart ise engelli aylığı alacak olan kişinin yaşamış olduğu hanedeki gelir durumudur. Engellinin yaşadığı hanedeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin üçte birinden daha az olması gerekmektedir. Eğer bu gelir kişi başına bu değeri geçiyor ise engelli aylığı almak benzer şekilde mümkün olmamaktadır. 2018 yılı için hesaplanan değerlere göre bu sınır 483 tl olmaktadır. Eğer diğer tüm şartlar sağlanıyor ve benzer şekilde hane içerisinde kişi başına düşen gelir 483 tl altında ise engelli bireye engelli maaşı alma hakkı doğmaktadır.
Engelli Aylığı Nasıl Alınır?
Engelli kimselerin günlük hayatlarını daha rahat sürdürebilmeleri için birilerinin bakımına ihtiyaçları bulunmaktadır. Bu bakımlar ise genel olarak kendi evlerinde ve kendilerinin birinci dereceden akrabaları sayesinde gerçekleştirilmektedir. Bu bakım karşılığında ise engelli bakımını gerçekleştirecek kişiye belirli bir engelli aylığı ödenmesi söz konusu olmaktadır. Yukarıda saymış olduğumuz şartlara uyum sağlanması durumunda bu bakım parasını almaya hak kazanılmaktadır.
Evde Bakım Parasını Kim Alabilir?
Evde bakım parasının alınabilmesi için engelli kişiye bakacak kişinin akrabası olması şartı bulunmaktadır. Yani her engelliye bakan herkesin engelli bakım parası almak gibi bir imkanı bulunmamaktadır. Ancak bu durum üvey akraba olanları da kapsamaktadır. Yönetmelik gereği bu hatlar daha net şekilde belirlenmiştir.
Bir diğer şart ise engelli kimse ile bakacak kimsenin ikamet adreslerinin aynı olması gerekliliğidir. Eğer ikamet adresleri birbirinden farklı ise etkin bir bakım sağlanamayacağı için evde bakım ücreti ödenmemektedir. Ancak engelliye bakacak şekilde herhangi bir akraba bulunmuyorsa gerek engelli gerekse yasal olarak belirlenen temsilcisinin tarafından özel ya da resmi bir bakım hizmeti veren yerde bakım alma talebi bulunması durumunda ilgili heyetin de görüşü ve tespiti ile farklı bir akraba tarafından da bakım sağlanabilmektedir.
Engelli Aylığı Ücreti Ne Kadardır?
Engelli aylığı 2018 senesi için belirlenen ücretlere göre 40 ile 69 engellilik oranına sahip olan engelliler için 1.197 tl olmaktadır. Ancak bahsettiğimiz gibi engellilik oranı arttığı zaman alınacak olan ücret de artacaktır. Yüzde 70 ve üzerinde engellilik oranına sahip olan kişilerin bakımı için ödenecek tutar ise 1.796 tl olmaktadır. Bu rakamlar her sene için tekrar belirlenmektedir.
Evde Bakım Parası Ne Kadardır?
Evde bakım parası alma şartlarını sağlayanlar için ödenecek olan ücretler 2018 senesi için 1085.5 tl olarak belirlenmiştir. Evde bakım parasının alınabilmesi için ise mevcut hanede bulunan kişilerin kişi başına düşen gelir miktarının 2018 senesi için belirlenen rakamı 967 tl olarak belirlenmiştir. Bu rakamın üzerinde kişi başına düşen gelir bulunuyor ise evde bakım parası ödenmesi mümkün olmamaktadır.
Evde Bakım Parası ve Engelli Aylığı Almak İsteyenler Nereye Başvurmalı?
Evde bakım parası ve engelli aylığının alınabilmesi için başvurular ilgili bulunan şehirdeki Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının il ya da ilçe müdürlüklerine yapılması gerekmektedir. Evde bakım parası alınacak ise başvuru sırasında engelli kişinin de bulunması zorunluluğu yoktur. Gerekli olan belgelerin eksiksiz şekilde ibraz edilmesi gerekmektedir. Engelli aylığı almak isteyen kişilerin ise almış oldukları sevk ile birlikte sağlık kurulu raporu verme yetkisi olan hastanelere gitmeleri gerekiyor. Bu sevkle birlikte hastaneye başvurulması durumunda herhangi bir ücret talep edilmeksizin sağlık kurulu raporu verilmektedir. Bu aşamadan sonra muhtaçlık tespiti yapılıyor ve engellilik oranına göre engelli aylığı da bağlanıyor.
Engelli aylığı ve evde bakım parası birbirinden farklı olan şeylerdir. Her ikisi de engellilik oranında şart olarak farklı yüzdelik dilimlerini kapsar. Bu dilimler farklı engellilik oranındaki kişiler için ideal olabilir. Gerekli olan şartların sağlanması gerekmektedir. Bu konuda herhangi bir eksiklik kabul edilmemektedir. Ancak bu konuda sahtekarlık yapan çok fazla insan bulunmaktadır. Devlet bu konuda yürütmekte olduğu sıkı takipler neticesinde engelli olmadan engelli aylığı alan ya da şartlara uymadan engelli ücreti alan kişileri tespit etmektedir. Özellikle bu iş için çalışan çeteler çok farklı dolandırıcılık faaliyetleri yürütülmektedir. Ancak her geçen gün bu çeteler de tek tek çökertilmektedir.