Kawasaki sendromunda, hastanın vücudunda bulunan orta büyüklükteki damarlarda iltihaplanma meydana gelir. Buna aslında tıp dilinde vaskülitdenir. Kawasaki sendromu bir vaskülit hastalığı türüdür. Oluşan enflamasyon, kalp kasına kan sağlayan koroner arterleri etkileme eğilimindedir.Kawasaki hastalığı, çocukluk çağında en sık karşılaşılan damar iltihaplarındandır. Özellikle 5-6 yaş çocuklarda; yüksek ateş, döküntü, ağız içinde, dilde ve gözlerde kızarıklık belirtileri ile kendisini belli eden, 3 günden fazla süren bir hastalıktır. Hastalığın en etkin nedeni virüslerdir.Kawasaki hastalığına bazen mukokutanöz lenf nodu sendromu da denir, çünkü enfeksiyon esnasında şişen lenf düğümleri; cilt, ağız, burun ve boğaz içerisindeki mukoza zarlarını da etkiler.
Tedavi edilmediği takdirde uzun süreli kalp komplikasyonlarına sebep olan bir sendromdur. Anevrizma, kalbin kasılma gücünde azalma, kalp yetmezliği, kalp krizi, kalbin ritminde bozulma ve damarlarda tıkanıklık gibi ciddi sonuçlar doğabilir.
Tedavi edildiği takdirde çoğunlukla kalıcı hasara sebep olmamaktadır ve çocuklar normal bir şekilde hayatlarına devam edebilmektedir.
Nedenleri
Kawasaki Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Kawasaki hastalığının nedeni tam olarak aydınlatılamamış olsa da; virüsler, ailesel yatkınlık, maruz kalınan kimyasallar gibi faktörlerin hastalığın ortaya çıkışında etkili olduğu düşünülür. Nedeninin bazı faktörlerle bağlantılı olduğu bilinse de Kawasaki sendromu önlenebilir bir rahatsızlık değildir. Ayrıca hastalık çok nadir de olsa tekrarlayabilir.
Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla daha sık denk gelinmektedir. Son yıllardaki araştırma neticelerine bakılarak, hastalığın ilkbahar ve kış başlangıcında daha sık görüldüğü belirtilmiştir.
Kawasaki Hastalığı Risk Faktörleri
Çocuğunuzun hastalığa yakalanma ihtimalini artıran 3 risk faktörü mevcuttur:Yaş: 5 yaşından küçük çocuklar risk grubundadır.Cinsiyet: Erkeklerin kızlara oranla hastalığa yakalanma ihtimali daha fazladır.Etnik Köken: Bulunduğun bölgeye göre riskin artma ihtimali vardır.
Kawasaki Hastalığı Komplikasyonları
Kawasaki hastalığı, çocuklarda edinilmiş kalp hastalığının en büyük sebebidir. Zamanında ve etkin tedavi ile az sayıda çocukta kalıcı hasar izlenmiştir.
Edinilebilen Kalp Komplikasyonları
- Kalbe kan sağlayan kan damarlarının, genellikle koroner arterlerin iltihaplanması, arter duvarında anevrizmalara sebep olabilmektedir. Oluşan anevrizmalar, kalp krizi ve iç kanamaya neden olabilecek kan pıhtılaşması riskini artırır.
- Kalp kası iltihabı (miyokardit)
- Kalp kapakçığı problemleri (mitral yetersizliği)
- Olağan dışı kalp ritimleri
Belirtiler
Kawasaki Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Kawasaki sendromu hızlı gün yüzüne çıkar, belirtileri de genellikle 3 aşamada ortaya çıkar. Başladığından itibaren 10 gün içerisinde tedavi etmek, hasar olasılığını büyük ölçüde azaltır. Hastalığın her kademesinde farklı belirtiler ortaya çıktığı için, belirtileri hastalığın kademesine göre değerlendirmek doğru olacaktır.
Kawasaki Sendromu Belirtileri
1. Aşama
- 39 derece üstünde, 5 günden fazla süren ve ateş düşürücülere yanıt vermeyen ateş
- Yoğun akıntı olmadan aşırı derece kırmızı gözler
- Vücutta ve genital bölgede kızarıklık
- Kırmızı, kuru, çatlamış dudaklar ve çileğe benzer şişmiş kırmızı bir dil
- Avuç içlerinde ve ayak tabanlarında şişkin, kırmızı deri tabakası
- Özellikle boyunda bölgesinde şişmiş lenf düğümleri
- Sinirlilik hali
2. Aşama
- Ellerde ve ayaklarda, özellikle parmak uçlarında, genellikle büyük parçalar halinde soyulma
- Eklem ağrısı
- İshal
- Kusma
- Karın ağrısı
3. Aşama
Hastalığın son aşamasında, komplikasyonlar gelişmedikçe belirtiler yavaş yavaş kaybolma eğilimindedir. Tekrar tam manasıyla normal hale dönme 8 hafta gibi bir süre zarfı sürebilir.
Tanı Yöntemleri
Kawasaki Hastalığı Tanısı
Hastalığı teşhis etmek adına özel bir test mevcut değildir. Tanı için yapılan uygulama, benzer belirtilere sahip hastalıkların dışlanmasını sağlayacak testlerin yapılmasını içerir. Kawasaki hastalığına benzer semptomlar gösteren hastalıklar; streptokokların yol açtığı enfeksiyonlar, çocuk romatoid artriti, Stevens-Johnson sendromu ve mukoza zarlarında bozukluk, toksik şok sendromu, kızamık, Kayalık Dağlar benekli ateşi gibi kene kaynaklı rahatsızlıklardır.
Bunların ayrımını yapmak adına, CRP ve sedimantasyon düzeyinin seyri, lökosit sayısı ve karaciğer enzim düzeyinin seyri, kansızlık ve trombosit sayısındaki bulguların değerlendirilmesi içeren testler teşhis için kullanılır. Bunlardan bazıları;
- Kan Testleri: Beyaz kan hücresi sayısına bakılır. Yüksek oranda beyaz kan hücresi, anemi, iltihaplanma, Kawasaki hastalığı belirtilerindendir.
- İdrar Testleri
- Elektrokardiyogram: Çocuğunuzun kalp atışının elektriksel tepkilerini ölçmek adına deriye elektrotlar takılır. Kawasaki sendromu vakalarında kalp ritim sorunlarına rastlanmaktadır.
- Ekokardiyogram: Kalbin çalışmasını ve koroner arterlerdeki sorunları gösterir.
Tedavi Yöntemleri
Kawasaki Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Komplikasyon yaşama riskini minimuma indirmek için, tedaviye en kısa sürede başlamak gereklidir. İlk tedavinin amacı, ateşi, oluşan iltihabı azaltmanın yanında kalp hasarını önlemektir.Kawasaki sendromunda, olası ciddi komplikasyon riski dolayısıyla, ilk tedavi genellikle hastanede yapılır. İlk tedavinin ardından duruma göre tedavi planına şekil verilecektir.
Eğer çocukta koroner arter anevrizması geliştiyse, en az 6 hafta pıhtılaşmayı önleyen ilaç tedavisine devam etmesi gerekecektir. Çocuğunuz tedavi esnasında grip veya suçiçeği geçirirse derhal bu tür ilaçlar bırakılmalıdır.
Tedavi edilmeyen bir Kawasaki sendromu vakası yaklaşık olarak 12 gün sürer, fakat kalp komplikasyonları gerçekleştiyse süre uzar. Çocukta kalp problemleri mevcut olduğu takdirde düzenli aralıklara kontrol ve takibinin yapılması gereklidir.
Koroner arter anevrizması geçiren çocuklarda bu tedavilere başvurulabilir:Antikogülan ilaçlar: Pıhtıların oluşmasını önlemek amacıyla kullanılır.Koroner arter anjiyoplastisi: Daralmış arterleri açmak amacıyla kullanılan yöntemdir.Stent yerleştirme: Tıkanan damarların açılması ve devamında yeniden tıkanmasını önlemek amacıyla stent adı verilen cihazın yerleştirilmesi.Koroner arter baypas grefti: Bacak, göğüs veya koldan alınacak bir damar ile beraber tıkanmış ya da tıkanmak üzere olan hastalıklı koroner arter etrafından kanın yeniden geçebileceği bir yol inşa etmek.
Kawasaki Sendromu Tedavisi Ardından Nelere Dikkat Etmeli?
Kawasaki sendromu geçirmiş bir çocuk tedavisi görmüşse, suçiçeği veya kızamık aşısıolmak için 11 ay beklemelidir. Hastaya uygulanan tedaviler bu aşıların bağışıklık yanıtını etkiler.