Yaygın olarak Maté diye olarak adlandırılır. Uyarıcı, yeşil renkli, kafein ve tanen içerir. Normal çaydan daha az burktur. Başlıca Arjantin, Uruguay, Paraguay ve Güney Brezilyada tüketilmektedir.
Paraguay çayı,Güney Amerika’nın milli içeceğidir.Avrupalılar tarafından ‘Yerlilerin Yeşil altını‘ olarak adlandırılır. Brezilya ve Paraguay’ın ihracatında önemli yer tutar. Zengin aroma ve hoş bir lezzete sahiptir. Yaprakları sadece içecek olarak kullanılmaz, yemekte yapılır.Aynı yeşil çaya benzer, yalnız daha iyidir.
Botanik ismi Fransız Doğa Bilimci ve Botanikçi Auguste de Saint Hilaire tarafından 1822 yılında verilmiştir.Uzun ömürlü bir bitki olup 25 seneye kadar gelişmesi devam etmektedir.Gelişme süreci boyunca her yıl ürün miktarı artmaktadır.Kültür altına alınmadığı takdirde 15 metrelik bir yüksekliğe ulaşır.Ürün hasadı Mayıs Ekim ayları arasındadır.Yıllık 30-40 kilogram çay elde edilebilmektedir.
Yüzyıllardan beri yerliler tarafından bir içecek olarak kullanılmasına karşın kültür altına alınmaları Hıristiyan misyonerler tarafından olunmuştur.Kültür altına alınanlar daha iyi dem verir.Paraguay çayının doğal yetişme ortamı Yağmur Ormanlarıdır.Bitki tamamen yaprakla kaplandıktan yapraklar toplanır, aynı bitki üründe devamlılığın garanti altına alınabilmesi için en az iki yıl ürün alınmaz.Yabani çeşitlerde herhangi bir ilaçlı mücadele gerekmemesine rağmen kültür altına alınanlarda böcek ve diğer tarımsal hastalıklara karşı kimyasal mücadele yapılmaktadır.
Taze yapraklar saplarıyla birlikte elle toplanıp bekletilmeden üretim merkezine gönderilir.Üründe kalite belirtisi olan yeşilliği korumak için fermantasyonu bir an önce durdurmak gerekir.Bunun için yaprak ve sap kısımlarının şok bir sıcaklığa tabi tutulur.oC’lik bir ön kurutmadan sonra, devamlı sıcak hava verilerek kıvırma yapılır.Asıl kurutma 80oC de bantlı bir sistem içinde 4 saatlik bir süredir.Lif ve sapçıklardan arındırılan çaylar fermantasyon için depolanır.Doğal fermantasyon oda sıcaklığında 6 ay -1 yıldır.Daha kısa olan suni fermantasyon 50-60oC sıcak hava verilerek 30-45 gün sürer.Lezzet ve kalitede ki artış iki yıla kadar sürer.
| Paraguay Çayı ve Sağlığa Etkisi |
| Doğal bir besin kaynağıdır. Kanı temizleyici, kalbi rahatlatıcı, saçları kuvvetlendirici, gelişme bozukluklarını giderici, zihin açıcı, iştahı kontrol edici, yorgunluk giderici, stres azaltıcı, mide iltihabını ve uykusuzluğu giderici olduğu söylenmektedir. |
