Döviz alabiliriz, altın satın alabiliriz, belki bir gayrimenkul yatırımı yapabiliriz. Ama bu seçenekler genellikle ya büyük bir başlangıç sermayesi gerektirir ya da ciddi bir bilgi birikimi ve sürekli bir piyasa takibi.
Peki, hem çeşitli yatırım araçlarına dağıtılmış bir yatırım yapmak, hem de bu işlemleri profesyonellerin gerçekleştirmesini istemez miydiniz? İşte burada yatırım fonları devreye giriyor! Peki yatırım fonu nedir?
Yatırım fonu nedir?
Yatırım fonu, birikimlerini değerlendirmek isteyen yatırımcıların paralarını toplayıp, bu toplamı, belirlenen yatırım stratejisi doğrultusunda çeşitli finansal araçlara yatıran bir tür yatırım aracıdır.
Yani, bir nevi toplu yatırımların bir araya getirilerek yönetildiği finansal yapıları ifade eder. Yatırım fonları, hem bireysel hem de kurumsal yatırımcıların genellikle tercih ettiği bir yatırım seçeneğidir.
Yatırım fonunun mantığı nedir?
Yatırım fonlarının temel mantığı, risk dağılımını sağlamaktır. Fonlar, toplanan paraları çeşitli yatırım araçlarına (hisse senetleri, bonolar, hazine bonoları, döviz vb.) yatırarak riski dağıtır.
Bu sayede yatırımcının bir tek yatırım aracına bağlı riski en aza indirilmiş olur. Aynı zamanda yatırım fonları, profesyonel yöneticiler tarafından yönetildiği için yatırımcının finansal piyasaları sürekli takip etmesine gerek kalmaz.
Yatırım fonunun mantığını anladığımıza göre bunu örneklerle pekiştirelim!
Diyelim ki 10 arkadaşınızla birlikte yatırım yapmaya karar verdiniz. Her biriniz 10.000 TL’lik bir katkıda bulunacaksınız ve toplamda 100.000 TL’lik bir yatırım fonu oluşturmuş olacaksınız.
Ancak, hangi yatırımları yapacağınızı tam olarak bilmiyorsunuz ve bu yüzden yatırımları yönetmek için bir uzmana ihtiyaç duyuyorsunuz. Bu uzman, bir yatırım fonu yöneticisi olacaktır.
Yatırım fonu yöneticisi, sizin oluşturduğunuz bu yatırım fonunu çeşitli finansal araçlara, örneğin hisse senetlerine, bonolara, gayrimenkul yatırımlarına vb. yatırır. Yatırım fonu yöneticisi, burada en önemli rolü oynar çünkü hangi finansal araçlara yatırım yapılacağına karar verir ve fonun performansını bu kararlar belirler.
Örneğin, yönetici, fonun %40’ını hisse senetlerine, %30’unu tahvillere, %20’sini gayrimenkule ve %10’unu dövize yatırmaya karar verdi. Bu dağıtım, fonun risk dağılımını sağlar. Yani, eğer hisse senetleri düşerse, bu düşüş diğer yatırım araçları tarafından dengelenebilir. Ayrıca bu dağıtım, farklı yatırım araçlarının getirilerinden faydalanmayı sağlar.
Yatırım fonu yöneticisi, aynı zamanda piyasadaki hareketliliklere göre bu yatırımları zaman içinde değiştirebilir. Örneğin, eğer hisse senetleri iyi bir performans gösteriyorsa, yönetici hisse senedi yatırımlarını artırabilir. Bu tür kararlar, yatırım fonunun değerini ve dolayısıyla yatırımcıların getirisini etkiler.
Sonuç olarak, yatırım fonlarından para kazanmak için yatırımcıların sadece fon yöneticisinin seçimlerine ve piyasa koşullarına bağlı olarak değeri artan paylarını satmaları gerekmektedir.
Yatırım fonu ile nasıl para kazanılır?
Yatırım fonları ile para kazanma süreci, fonun yatırım yaptığı finansal araçların performansına bağlıdır. Yani, fon yöneticilerinin seçtiği finansal araçlar iyi bir performans gösterirse, yatırımcının elindeki fon payları da değer kazanır.
Fon payının değeri, fonun toplam değerinin, fon payı sayısına bölünmesi ile bulunur. Bu durumda yatırımcı, fon paylarını daha yüksek bir fiyattan satarak kâr elde eder.
Yatırım fonu avantajları nelerdir?
Yatırım fonlarının pek çok avantajı vardır. İlk olarak, risk dağılımı sağlarlar. İkincisi, profesyonel yöneticiler tarafından yönetildikleri için, yatırımcının finansal piyasaları sürekli takip etme zorunluluğunu ortadan kaldırırlar.
Üçüncüsü, çeşitli yatırım araçlarına kolaylıkla erişim imkanı sağlarlar. Dördüncüsü, likidite imkanı sunarlar, yani yatırımcılar fon paylarını istedikleri zaman satabilirler.
Şimdi bu avantajları daha detaylı olarak inceleyelim.
Çeşitlendirme
Yatırım fonları, birçok farklı yatırım aracına (hisse senetleri, tahviller, emtialar vb.) dağıtılan yatırımların bir araya gelmesiyle oluşur. Bu çeşitlilik, bireysel bir yatırımcının tek başına ulaşabileceği seviyeden çok daha büyüktür.
Bu dağıtım, bir yatırım aracının performansının diğerlerinin performansını dengelenebileceği anlamına gelir, bu da genel riski azaltır.
Profesyonel Yönetim
Yatırım fonları, finansal piyasaları yakından takip eden ve yatırım stratejileri konusunda geniş bilgiye sahip profesyonel fon yöneticileri tarafından yönetilir. Bu, yatırımcıların kendi başlarına sürekli bir piyasa takibi yapma zorunluluğunu ortadan kaldırır ve yatırımlarının profesyonel bir şekilde yönetilmesini sağlar.
Likidite
Yatırım fonları genellikle herhangi bir zamanda satılabilir. Bu, yatırımcının paraya ihtiyaç duyduğu durumlarda yatırımını nakde çevirebileceği anlamına gelir. Bu likidite, bazı diğer yatırım türlerinde bulunmayabilir.
Şeffaflık
Yatırım fonları, yatırımlarını ve performanslarını düzenli olarak yayınlarlar. Bu, yatırımcının neye yatırım yaptığını bilmesini ve fonun performansını izlemesini sağlar.
Yatırım fonu riskleri nelerdir?
Yatırım fonlarının avantajları kadar riskleri de vardır. Öncelikle, yatırım fonları, piyasa riskine maruzdur. Yani, yatırım yapılan finansal araçların değerindeki düşüşler, fonun değerini olumsuz etkileyebilir.
İkincisi, yönetim riski vardır. Yani, fon yöneticisinin yanlış kararları fonun performansını olumsuz etkileyebilir. Üçüncüsü, likidite riski vardır. Yani, bazı durumlarda yatırımcılar fon paylarını istedikleri zaman satabilme imkanına sahip olmayabilirler.
