Kar üzerinde gerekli ekipmanlar yardımıyla ilerlemeye dayanan spor dalına kayak denir. Küçük yaşlardan itibaren yapılabildiği için çoğu kayak merkezinde çocuklar için ayrı pistler bulunur.
Kayak Sporunun Tarihçesi
Kayak; insanların karda batmamak için çeşitli parçalardan gereçler yapması sonucunda Sibirya, Moğolistan, Altaylar, İskandinavya ve Kuzey Amerika gibi bölgelerde ortaya çıkmış. Geçmişi 5000 yıl önceye uzanan ilk kayakların da dişbudak, betula ve çam ağaçlarından yapıldığı biliniyor.
Ancak kayağın sportif amaçla kullanılması çok daha sonraya dayanıyor. Rusya, Norveç, Polonya ve İsveç tarafından 15. yüzyıldan itibaren askeri amaçla kullanılan kayaklar ilk defa 1866 yılında sportif amaçlarla kullanılmış.
1866 yılında ilk defa kayak yarışmaları düzenlenmiş. 1879 yılında ise Oslo’da kayakla atlama yarışmaları yapılmış. 1880’li yıllarda Norveçli Fridtjof Nansen’in Grönland’ın kuzey ucunu kayakla geçmesi ve bu macerasını “Grönland’da Kayakla Gezi” adlı yazılı bir esere dönüştürmesi de tüm dünyanın ilgisini çekmiş.
1896 yılında ise Avusturyalı öncü Mathias Zdarsky, Alp disiplininin temellerini oluşturmuş ve kayak sporunda bir çığır açmış. Ardından ABD ve Avrupa’da hızla kayak kulüpleri kurulmaya başlanmış. 1924 yılında ise Uluslararası Kayak Federasyonu oluşturulmuş ve kayak sporu Kış Olimpiyatları bünyesine alınmış.
Kayak Nasıl Yapılır?
Kayak çeşitli tekniklerle, farklı zorluk seviyesine sahip pistlerde yapılır. Yeni başlayanların öncelikle öğrenmesi gereken şey kayak ayakkabılarının nasıl kullanılacağıdır. Özel olarak üretilen kayak ayakkabılarının çoğunda bağlama noktaları bulunur. Ayarlama kemerleri yardımıyla ayakkabıları ayağınıza uygun şekle getirebilirsiniz. Kayaklara paralel bir şekilde yerleştirdiğiniz ayakkabılardan sonra batonları da aynı şekilde yerleştirmeniz gerekir. Bu işlem, kayakların ortalarında bulunan boşluklar sayesinde oldukça pratiktir.
İlk defa kayak yapacaklar öncelikle düz bir alanda adım atma antrenmanları yapmalıdır. Ayakta sabit durarak batonlar yardımıyla ileri-geri adımlar atabilirsiniz. Dengede durmayı öğrendikten sonra kar sapanı ya da ilerleyen zamanlarda slalom gibi tekniklere geçmek mümkündür. Kar sapanı için kayaklar ters V şekline getirilir. Kayak yaparken yavaşlamak ve durmak için bu harekete çalışmak gerekir. Slalom ise bacakların ve vücudun sağ-sol şeklinde ilerlemesi tekniğidir. Kontrollü bir şekilde kayabilmenin kolay tekniklerinden biri slalomdur.
Kayak kampı ya da kayak turlarında profesyoneller eşliğinde ilk denemelerinizi yapabilirsiniz.
Kayak için Gerekli Malzemeler
Kayak Takımı
Kayağa giderken alınması gerekenler arasında ilk sırada kayak takımı gelir. Kayak seçimi için sporcuların boy, kilo ve uzmanlık seviyesinin bilinmesi gerekir. Arka kısmı dar, ucu kıvrık ya da dikdörtgen şeklinde farklı kayak takımları vardır. Bu kavisler ve esneklik gibi özellikler dönüş sırasında sporcuların performansının da belirleyicisidir. Spora yeni başlayacakların, seçecekleri kayak takımı için profesyonellerden yardım alması tavsiye edilir.
Kayak Batonu
Batonlar, dönüşlerde ve kayak üzerinde dengede kalmaya yardımcı olur. Eğimli pistlerde dengede kalmak, düz alanlarda ise hız kazanmak için batonlar kullanılır.
Kayak Ayakkabısı
Bilek üstüne kadar çıkan uzun ayakkabılar sert ya da hafif formlarda deri plastikten üretilir. Bilekleri de saran bu ayakkabılar ayak ve bileği sabit tutabilmesi için özel olarak tasarlanır.
Bağlama (Fiksasyon)
Ayakkabıların ön ve arka kısmında kullanılan bağlama, kayak ve ayakkabıların sabit durmasını sağlar. Belli ölçelere sahip olan bağlamalar sert plastik materyallerden üretilir.
Kıyafetler
Kayak kıyafetleri, karda hareket etmeyi kolaylaştırmasının yanı sıra ıslanmaya dayanıklı yapıdadır. Kayak montu, kayak pantolonu, kayak gözlüğü, kayak eldiveni, kayak içliği, kayak beresi, boyunluk gibi kıyafetlerin yanı sıra kayak kaskları da mutlaka kullanılması gereken ekipmanlar arasındadır. Çocuk kayak kıyafeti ise daha küçük boyutlarda, farklı yaş gruplarına uygun olarak üretilir.
Kayak Ne Zaman Yapılır?
Kayak mevsimi genel olarak kış aylarıdır. Çoğu kayak merkezi ekim, kasım ya da aralık aylarında faaliyete geçer ve mart-mayıs ayları arasına kadar hizmet verir.
